kto wie co
  • Jak się przedstawiać na antenie?
    15.09.2003
    15.09.2003
    Dzień dobry! Moje pytanie dotyczyć będzie kultury. Nie tyle kultury języka, co raczej kultury zachowań językowych – o ile termin taki w ogóle istnieje (jeżeli nie, to niniejszym go wprowadzam…).
    Dawno, dawno temu korespondenci telewizyjni i radiowi zaczynali ZAWSZE swe wypowiedzi od dość sympatycznego moim zdaniem sformułowania: „Dzień dobry”, po czym po prostu się przedstawiali. Należę do pokolenia raczej starszego, pamiętam więc do dzisiaj sympatyczne sformułowania typu: „Dzień dobry Państwu, z Nowego Jorku mówi dla Państwa Bartosz Janiszewski”, „Dzień dobry Państwu, z Rzymu dla Dziennika Telewizyjnego mówi Zygmunt Moskwa”. Moje pytanie brzmi: jak w kontekscie niegdysiejszych kulturalnych zachowań odbierać dzisiejsze trajkotanie korespondentów zakańczane schematem typu: „Jan Kowalskiiii, Pćim Dolnyyyy, Eremefefemmmm…”? Moim zdaniem to po prostu brak elementarnej kultury i szacunku dla widza, czy słuchacza. Uprzejmie proszę o pogląd językoznawcy, pozdrawiając jednocześnie serdecznie!
  • Jedno pytanie na raz!
    13.03.2001
    13.03.2001
    1. Czym różni się zawieja od zamieci i zawieruchy?
    2. Która z form jest poprawna: chłopaki czy chłopacy i dlaczego?
    3. Czy sformulowanie „miasto Warszawa” jest pleonastyczne?
    4. Czym zajmuje sie kultura języka?
  • Kogom ja nie spotkał!
    16.02.2014
    16.02.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc dot. poniższego zdania: „Tą linią cała huta jeździ, kogom ja nie spotkał”. Chodzi mi o słowo kogom. Nie mogę odnaleźć źródła pochodzenia tej formy, wydaje mi się z dialektu śląskiego bądź gwary. Czy mogę was prosić o pomoc? Skąd to słowo się wzięło, dla jakiej gwary, dialektu jest to typowe? Bądź może ktokolwiek podałby mi źródło, autora, gdzie znajdę wyjaśnienie tego słowa.
    Dziękuję i pozdrawiam
  • Marki Maserati nie odmieniamy
    19.09.2018
    19.09.2018
    Dzień dobry,
    wiem, że temat był już nieraz poruszany, ale w dalszym ciągu nie mogę odnaleźć odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie dotyczące odmiany przez przypadki marek samochodów. Konkretniej marka Maserati. Kogo, czego? Maseratiego czy Maserati? Z kim? Z czym? z Maserati, czy z Maseratim? Czy marki samochodów w języku polskim odmieniamy czy nie? i od czego to jest zależne? Z góry dziękuję za odpowiedź i rozwianie obecnych wątpliwości.
  • mieszkańcy Caracas
    22.10.2003
    22.10.2003
    Znalazłem kolejną (po ałmatce / ałmaatce) rozbieżność pomiędzy Nowym słownikiem ortograficznym PWN pod red. E. Polanskiego a Słownikiem nazw własnych Jana Grzeni. Tym razem chodzi o wyraz karakasczyk / karakaszczyk. Jak jest tym razem?
    Przy okazji chciałem skomentować tamtą odpowiedź: jeśli źródło podaje tylko jedną pisownię, nie wspominając ani słowem o oboczności, to czytelnik przyjmuje, że jest to jedyny wariant albo przynajmniej zalecany. Jeśli formy są mniej więcej równoważne, to powinno się wymienić obydwie, a jeśli jedna ma nad druga wyraźna przewagę, to w obu słownikach powinno być tak samo. Oczekiwałbym od tak autorytatywnych źródeł jak pewuenowskie wydawnictwa, by nie stawiały mnie w obliczu takich rozterek.
  • nie i już!
    15.02.2015
    15.02.2015
    Dzień dobry,
    spotkałem się gdzieś na portalu społecznościowym z określeniem nieheteroseksualny. Zżera mnie ciekawość czy istnieje w języku polskim takie słowo, a jeśli istnieje, to co oznacza (niestety sam nie poradziłem sobie z odpowiedzią na to pytanie ze 100% pewnością)? W przypadku jeśli jednak nie istnieje takie słowo w języku polskim, a jest to pewnego rodzaju słowotwórstwo, chciałbym wiedzieć jak się mają do tego heteroseksualny i homoseksualny. Jeśli to możliwe, proszę o odpowiedź.
  • Odmiana nazw sądów i wydziałów
    8.04.2020
    8.04.2020
    Czy prawidłową praktyką jest dokonywanie odmiany przez przypadki nazw wydziałów sądów oraz oddzielanie od siebie oznaczenia sądu i jego wydziału przecinkiem? Które z poniższych form zapisu są poprawne?
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sąd Okręgowego w Krakowie I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • Orzecznik rzeczownikowy w mianowniku
    25.11.2019
    25.11.2019
    Dzień dobry. Chciałam wiedzieć czy poprawne jest sformułowanie „Co to jest lek (nazwa leku)?”, czy „Co to jest stół?”. Logicznie patrząc, powinno się zadawać to pytanie w narzędniku, a nie w mianowniku. Pozdrawiam
  • Smażymy stek
    7.07.2016
    7.07.2016
    Chciałbym zapytać o odmianę słowa stek. Uwielbiam to danie i poza zamawianiem w restauracjach często eksperymentuję z różnymi sposobami przyrządzania. Co do pytania jednak: często spotykam się z określeniem smażymy tego steka w poradnikach na youtube czy takich tam… Z drugiej strony jakoś intuicyjnie bardzie mi pasuje smażymy ten stek. Która forma jest poprawna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego